Zespół naukowców: Zbigniew M. Bocheński, Teresa Tomek i Krzysztof Wertz z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN oraz Małgorzata Bujoczek z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie (Wydział Leśny) opisał nowy gatunek ptaka z wczesnego oligocenu Polski.

Jamna szybiaki jest nowym gatunkiem ptaka wróblowego (Passeriformes) z wczesnego oligocenu Polski. Różni się od współczesnych ptaków wróblowych na tyle znacząco, że został umieszczony w specjalnie dla niego stworzonym nowym rodzaju (Bocheński i in. 2011).
 

Nazwa okazu Jamna szybiaki pochodzi od nazwy miejscowości, w której został znaleziony (Jamna) oraz od nazwiska znalazcy (Robert Szybiak).

Jamna szybiaki jest jednym z trzech najstarszych ptaków dotychczas opisanych z terenu Polski. Dotychczas z oligocenu Polski opisano kolibra Eurotrochilus noniewiczi (Bocheński & Bocheński 2008) oraz gołębiopodobną nogę bliżej nieokreślonego ptaka (Bocheński, Tomek, Świdnicka 2010). Kilka dalszych oligoceńskich okazów ptaków czeka na szczegółowe opracowanie.
 

Jamna szybiaki jest zarazem jednym z najstarszych szczątków ptaków wróblowych na świecie. Jedynie kilka podobnie starych okazów ptaków wróblowych jest znanych z Zachodniej Europy (Niemcy, Francja). Każdy tak stary okaz wnosi coś nowego do wiedzy nt. pochodzenia i ewolucji danej grupy ptaków. Obecnie ptaki wróblowe są najliczniejszą grupą – ponad połowa wszystkich gatunków na świecie to właśnie ptaki wróblowe (Passeriformes).

Jamna szybiaki jest prawie kompletnym i bardzo dobrze zachowanym okazem. Jest on do tej pory jedynym w świecie ptakiem wróblowym z oligocenu z zachowanymi piórami.

Literatura
Bocheński Z., Bocheński Z.M. 2008. An Old World hummingbird from the Oligocene: a new fossil from Polish Carpathians. Journal of Ornithology, 149:211–216. DOI: 10.1007/s10336-007-0261-y.

Bocheński Z.M., Tomek T., Świdnicka E. 2010. A columbid-like avian foot from the Oligocene of Poland. Acta Otnithologica 45(2):233-236.

Bocheński Z.M., Tomek T., Bujoczek M., Wertz K. (on-line 2011). A new passerine bird from the early Oligocene of Poland. Journal of Ornithology, DOI 10.1007/s10336-011-0693-2. PDF

 
Inne informacje i artykuły na temat nowego gatunku:

"Wiedza i życie" nr 09/2011, lub PDF
Wiadomości TVP - Teleexpress